متخصص مغز و اعصاب دکتر مغز و اعصاب پزشک مغز و اعصاب دکتر عباسیون
متخصص مغز و اعصاب دکتر مغز و اعصاب پزشک مغز و اعصاب دکتر عباسیون
متخصص مغز و اعصاب دکتر مغز و اعصاب پزشک مغز و اعصاب دکتر عباسیون
صرع متخصص مغز و اعصاب دکتر مغز و اعصاب پزشک مغز و اعصاب
متخصص مغز و اعصاب دکتر مغز و اعصاب پزشک مغز و اعصاب دکتر عباسیون

بیماری صرع

صرع یا تشنج به علت امواج غیر طبیعی و گه گاهی تکرار شونده و ناگهانی در مغز ایجاد میشود.
علائم این بیماری بسیار متغیر است وبستگی به این دارد که این امواج در کدام قسمت مغز ساطع میشود و این علائم شامل: حرکات تشنجی اندامها،مات شدن،اختلالات دستگاه خودکار،ادراکات حسی غیر طبیعی،رفتارهای غیر عادی،و…نشانه های غیره میباشد .

انواع صرع

1. صرع کوچک یا پتی مال
2. صرع بزرگ یا تونیک
3. صرع آتونیک
4. صرع های کانونی
5. صرع موضعی پیوسته
6. صرع های ویژه و طبقه بندی نشده
7. صرع لنوکس
8. صرع سلام

1: صرع کوچک

پتی مال معمولا بین 6 تا 14 سالگی بروز پیدا میکند و در دختران بیشتر شایع است. نمای بالینی شامل وقفه‌های بسیار کوتاه مدت چند ثانیه ای است که والدین تا مدتها متوجه آن نمیشوند. در این نوع بیمار برای لحظه‌ای مکث میکند و تا لحظه ای ارتباطش با محیط قطع میگردد ولی به زمین نمی افتد و بلافاصله هوشیاری خود را به دست میاورد.از نشانه های دیگر آن گاهی خیره شدن چشمها، پلک زدن پیاپی ، و پرش هایی در لب ها نیز می باشد.
برای تشخیص میتوانیم از بیمار که 3 دقیقه تند نفس عمیق بکشد علائم به صورت مات زدگی یا خیره شدن نمایان میشود.
نکته قابل توجه در این نوع ممکن است پتی مال با تیک یا سایر بیماریهای حرکتی کودکان اشتباه شود، کودکی که مبتلا به تیک باشد از بروز حرکات غیر طبیعی خود سعی میکند که جلوگیری کند ولی در صرع پتی مال اراده بیمار تاثیری در پیدا شدن این حرکات ندارد.
صرع پتی مال معمولا با خستگی و تنفس عمیقی که پی در پی باشد بارز میگردد.

تشخیص:

بهترین روش تشخیص پتی مال نوار مغزی است که مواج غیر عادی آن را در مغز نشان میدهد.

در پتی مال معمولا 30% از افرا بهبودی با درمان کامل پیدا میکنند.
30% ممکن است بعد از بلوغ نیز دچار این حملات شوند.
بین 30 تا 50 درصد ممنکن است اگر حملات زیاد باشد به صرع بزرگ تبدیل شود.

صرع لنوکس

این نوع از گروه پتی مال آتیپیک است که از دیدگاه بالینی ممکن است ترکیبی از انواع صرع‌ها باشد.
شیوع آن معمولا بین 1 تا 10 سالگی اغاز میشود ولی شیوع بیشتر ان بین 3 تا 5 سالگی است و بیشتر در پسران میباشد.

لنوکس در دو شکل عمده میباشد :
1: اولیه
2: ثانویه
در نوع اول هیچ دلیل مشخصی وجود ندارد، ولی در نوع ثانویه وجود ضربه های دوران نوزادی، عفونت، اختلالات پیش رونده ، دستگاه عصبی باشد.
تشخیص:
بیماران معمولا عقب ماندگی ذهنی شدید یا خفیف دارند و حملات انها به صورت قطع ناگهانی هوشیاری به مدت 5 الی 15 ثانیه است به صورت خیره شدن چشم همراه با افتادن ناگهانی، و از بین رفتن تون عضلات می باشد.

نکته مهم مقاوم شدن این بیماران به داروهای ضد صرع بوده و بد پاسخ دادن آن نسبت به درمان است که کنترل این نوع بسیار مشکل است.

صرع بزرگ یا تونیک

یکی از شایع ترین میباشد که بدون پیش درآمد آغاز میشودو دو فاز مهم دارد.

1: مرحله تونیک

در این مرحله اگر بیمار ایستاده باشد بطور ناگهانی می افتد و هوشیاری خود را از دست میدهد ، ماهیچه های اندامهایش منقبض میشود و چشم های او به بالا و عقب منحرف میشود ، گاهی بسته شدن طنابهای صوتی موجب پیدایش فریاد میشود و مردمکهای چشم گشاد میشود ،این مرحله بین 20 تا 60 ثانیه طول میکشد.

2: مرحله کلونیک
در این مرحله اندامها دچار لرزش و تکانهای شدید میشود ، تنفس بیمار تند شده و درون دهانش بزاق جمع میشود و خر خر میکند .
در این مرحله حدودا 40 ثانیه طول میکشد ممکن است زبان بین دندان ها گیر کند و زخم شود و ادرار بیمار بی اختیار دفع شود. پس از حمله بیمار ممکن است بی حرکت و شل باقی بماند و ممکن است به مدت یک دقیقه به کما برود و مردمکهای او گشاد شده و به نور پاسخی نداشته باشد.
برخی از این بیماران پس از حمله به خواب میروند و گروهی دیگر هوشیاری خود را باز میابند ولی حالت منگی و گمگشتگی زمانی و مکانی دارند، معمولا چیزی به خاطر نمیاورند که چه اتفاقی برایشان افتاده است. بیمار از کوفتگی عمومی و گاهی سردرد و بعد از حمله رنج میبرد.

صرع سلام

این نوع در آغاز شیر خوارگی و بیشتر در ما ه های اول تا ششم ، یا اوایل کودکی میباشد و با خم شدن پیاپی و غیر عادی گردن ،تنه و دستها مانند سلام کردن و تعظیم کردن و افت توان فکری است. با اقزایش سن فرکانس حملات این بیماران کنترل شده و گاهی تا 4 الی 5 سالگی ممکن است قطع گردد.

صرع آتونیک:

یکی از انواع فراگیر اولیه میباشد که ممکن است با سنکوپ وغش اشتباه شودو معمولا بین 6 ماهگی تا 7 سالگی بروز میکند گرچه گاهی در نوجوانی هم مشاهده شده است.
در این نوع بیمار ناگهان می افتد و از جلو به زمین میخورد ( خطر زخمی شدن سر وصورت ) ولی بلافاصله بلند میشود و نشانه های دیگری مثل بی اختیاری ادرار و گاز گرفتگی زبان ندارد.

صرع های کانونی

1: کانونی ساده
2: کانونی مرکب
در نوع کانونی ساده امواج صرعی از جای مشخصی تخلیه میشود و مدت کوتاهی بیمار اختلال هوشیاری و یا احساس ویؤه ای پیدا میکند: گاهی احساس ترس زیاد و میل به فرار، گاهی احساس بوی نا مطبوع مانند سوختن لاستیک ، گاهی محیطی را که قبلا میشناخته و کاملا برایش آ شنا بوده را نمیشناسد و برایش غریبه به نظر میرسد،و بالعکس آن، گاهی احساس مزه بد دردهان،گاهی اشیاء را خیلی بزرگتر از اندازه واقعی میبیند و یا گاهی اشیاء را کوچکتر از اندازه حقیقی و یا دور تر میبیند، ممکن است توهمات شنوایی پیدا کند، گاهی سرگیجه و گاهی حالت سرخوشی و هیجانات جنسی.
در نوع کانونی مرکب امواج صرعی از یک نیمکره مغز منشاء میگیردو به سایر مناطق گسترش پیدا میکند و در نوجوانان و بالغین شایع تر است و آمار نشان داده که این بیماران در کودکی تب تشنج داشته اند.
در این نوع از بیمار گاهی با از دست رفتن هوشیاری، گاهی ملچ ملچ کردنو حرکات جویدن، حرکات پی در پی لبها و لیسیدن آنها، فریاد زدن و یا خندیدن پشت سر هم،بیهدف به این سو و آنسو دویدن،دادن حرکات خاصی به دستها،نارسانیهای رفتاری و روانی مقطعی و کوتاه دیده شده است.

صرع‌های ویژه و طبقه بندی نشده

صرع رفلکسی

اگر حملات پس از یک محرک ویژه بروز نماید: مثال حرکات آرواره،خواندن برخی لغات یا اعداد، صدای شدید و چند عامل دیگر سبب این نوع صرع رفلکسی میشود.
تشنج تبی
این نوع بیشتر در کودکان رایج است هنگامی که درجه حرارت بدن کودک بسیار بالا باشد ( بالای 38 درجه و اغلب به دلیل عفونتهای ویروسی) گاهی به مدت 1 تا 10 دقیقه از هوش میروند.

تشنج های هیستریک یا کاذب

در این نوع تشخیص و تجربه بسیاری لازم است چون ممکن است با نوع واقعی اشتباه شود.
تفاوت آن با صرع حقیقی این است که بیمار بدن خود را به صورت کمانی در میاورد و دست و پایش را پرتاب میکند و زمانی که سعی میشود کمک بیمار کرد واکنش نشان میدهد بهترین راه تشخیص آن اندازه گیری پرو لاکتین خون تا 20 دقیقه پس از حملات است که میزان آن در نوع کاذب بالا نمیرود اما در صرع تونیک و کلونیک افزایش زیاد پیدا میکند.

صرع خوش خیم کودکان

نام دیگر این صرع رولاندیک است که می تواند ارثی بوده و تقریبا بین 5 تا 9 سالگی بروز میکند و تا دوران بلوغ بر طرف میشود
بیشتر این حملات در خواب پدید می آید و شروع آن معمولا موضعی است که حرکات یک نیمه از بدن و صورت را دنبال خواهد داشت.

صرع های پیوسته یا پی در پی

در این نوع بیماری که دچار حمله صرعی شده هوشیاری خود را در بین حمله به دست نمیاورد و یا حمله او بیش از 30 دقیقه طول میکشد.

علل شایعی که موجب صرع پی در پی میشود:

  • قطع ناگهانی دارو
  • تشدید حملات
  • آسیب های عروقی مغز مثال آمبولی و خونریزی
  • تومور های مغز
  • ضربه مغزی
  • انسفالوپاتی آنوکسیک به ویژه به دنبال ایست قلبی
  • عفونت ها ( مانند انسفالیت، مننژیت، سربریت و آبسه)
  • انسفالوپاتیهای متابولیک
  • آپوپلکسی یا خونریزی درون هیپوفیز بزرگ شده

صرع کوچک پیوسته

در این نوع بیشتر در بالغین دیده میشود تا کودکان و بیماراز چند ساعت تا چند روز دچار کاهش هوشیاری و کندی فکر میباشد و با وجود بیدار بودن آگاهی کامل ندارد و فرمانهای بسیار ساده را هم با کندی یا اشتباه اجرا میکند.

صرع موضعی پیوسته

این نوع که از انواع تشنجات حرکتی کانونی است گروهی از عضلات به ویژه ساق پا و بازوها پشت سر هم دچار حرکات کلونیک میشوند
ممکن است این حرکات به مدت چند ساعت ، چند روز یا چند ماه ادامه داشته باشد اما به اندامهای دیگر گسترش پیدا نمیکند.خوابین موجب کاهش آنها و فعالیت باعث افزایش این حملات میشود. این نوع بیماران نسبت به داروی صرع بسیار مقاوم هستند.

صرع و اشتغال

پژوهش نشان داده که صرع مانع کار نمیشود و با درمان‌ها و آموزش های درست و رعایت ضوابط و مقررات ویژه بیمار مبتلا می‌تواند در اکثر مشاغل فعالیت داشته باشند.
خوش بینی، دقت و حمایت از طرف کارفرما به مبتلایان کمک میکند تا نیازها و مشکلاتشان کمتر شود و باعث پیشرفت در کار آنها باشد.
بیشتر افراد ممکن است در محل کارشان تشنج نکند اما اگر حمله اتفاق افتاد بهتر است که راهنمایی های لازم را بدانید:
1:فرد را در موقعیت امن قرار دهید.
2:موانع و لباس او را از دور گردن او باز کنید تا راحت نفس بکشد.
3:مایعات داده نشود
4:از سیلی زدن و آب پاشیدن روی صورت بیمار پرهیز کنید.
5:هیچ چیزی را چه نرم باشد چه سفت در دهان بیمار قرار ندهید.
6:سعی نکنید در زمان حمله جلوی حرکات غیر عادی بیمار را بگیرید چون ممکن است باعث شکستن اندامها بشود.
7: در صورت امکان بیمار را به یک پهلو بخوابانیدو سر بیمار را اندکی به جلو خم کنید
باید به خانواده و اطرافیان گوشزد کرد

 اگر عدم هوشیاری بیمار بیش از 30 دقیقه شد و طول کشیدن تشنج بیش از 5 دقیقه ادامه پیدا کرد حتما با اورژانس تماس حاصل کنید.

صرع و بارداری

هنگامی که بیمار تصمیم به بارداری دارد باید پزشک خود را در جریان قرار دهد.
در صورت رعایت همه نکاتی که پزشک متخصص به بیمار میکندبیمار میتواند در اکثر اوقات کودک سالمی را به دنیا بیاورد.

نکاتی که بیماران صرعی بهتر است رعایت کنند :

خستگی ، کم خوابی، گرسنگی، بیدار شدن با نور مهتابی ، نور های چشمک زن